Aynı Ülkede, Ayrı Dünyalar

20.08.2025 00:00

"Adalet, ahlak ve merhamet koşullu olamaz. Eğer olursa, toplum değil, düşman kampları ortaya çıkar."

Aynı bayrağın altında, aynı şehirlerde, aynı sokaklarda yaşıyoruz. Ne var ki bakış açılarımız öylesine farklılaştı ki, sanki aynı ülkede değil de ayrı dünyalarda nefes alıyoruz. Herkes kendi ideolojisinin, kendi partisinin, kendi inancının penceresinden hayata bakıyor. Kendi görüşünü paylaşmayanı ötekileştiriyor, hatta düşman ilan ediyor.

Halbuki hepimizin ortak değerleri yok mu? İnsani değerler, ahlaki ölçüler, milli ve manevi bağlar… Bunlar aslında hepimizin üzerinde birleşebileceği zemin. Ama sorun şu ki, bu değerlerin içini boşaltıyor, kendimize göre tanımlar yapıyoruz. Oysa adaletin, merhametin, ahlakın tanımı evrenseldir. İslam'ın öğretilerinde adalet, merhamet, infak nasıl bir temel ölçüyse; Hristiyanlık'ta, Yahudilik'te, Budizm'de ya da kadim öğretilerde de adalet, merhamet ve iyilik evrensel bir değerdir.

"Benden olursa merhamet ederim, benden olursa infak ederim, benden olursa ahlaklı davranırım" anlayışı toplumun içine işlemiş durumda. Karşı taraf ise düşman görülüyor.

Yakın dönemde yaşanan olaylarda da bu ayrışmayı net bir şekilde gördük. Kendi partisinden, kendi çevresinden biri yolsuzlukla, hırsızlıkla anıldığında hemen savunma mekanizmaları devreye giriyor. "O yaptıysa vardır bir hikmeti" denilerek aklanmaya çalışılıyor. Ama karşı partiden biri hakkında en küçük bir iddia ortaya atılsa bile, kesinleşmiş bir hüküm olmamasına rağmen hemen suçlu ilan ediliyor. Tutuklanması bile kesin karar gibi kabul ediliyor ve bu tavır, adeta ahlaka ve adalete uygunmuş gibi gösteriliyor.

Bu çifte standart, toplumsal kutuplaşmayı derinleştiriyor. Aynı ülkede yan yana yaşayan insanlar, birbirine şüpheyle, hatta düşmanlıkla bakar hale geliyor. Oysa çözüm aslında çok açık: insani değerler, ahlaki ilkeler, milli ve manevi bağlar… Yeter ki bunları kendi çıkarımıza göre eğip bükmeden, samimiyetle yaşayabilelim.

Merhum Osman Yüksel Serdengeçti'nin dediği gibi:

"Bu milletin kurtuluşu, birbirine düşman olmakta değil, birbirine kardeş olmakta gizlidir."

Cemil Meriç'in uyarısı da unutulmamalı:

"İdeolojiler idrakimize giydirilmiş deli gömlekleridir."

Nurettin Topçu'nun şu sözleri ise bugünün fotoğrafını net biçimde ortaya koyuyor:

"Ahlâk, yalnızca kendi zümremize karşı gösterdiğimiz bir fazilet değildir; hakiki ahlâk, bütün insanlığa karşı sorumluluk bilincidir."

Mehmet Akif Ersoy da aynı hakikati şiir diliyle şöyle haykırmıştı:

"Girmeden tefrika bir millete, düşman giremez;

Toplu vurdukça yürekler, onu top sindiremez."

Aliya İzzetbegoviç'in şu sözü ise adaletin evrenselliğini hatırlatıyor:

"Düşmanlarımızla aramızdaki fark, bizim düşmanlarımıza bile adaletle yaklaşmamızdır."

Ve Tolstoy'un asırlık çağrısı, aslında tüm insanlığın ortak derdine çözüm sunuyor:

"İnsanların en büyüğü, insanlar arasında kardeşlik kurabilendir."

Evet, mesele tam da budur. Biz değerlerimizi koşullu değil, samimiyetle ve evrensel ilkeler ışığında yaşatabildiğimiz gün, gerçek anlamda kardeş olacağız. Aynı ülkede ayrı dünyalar değil; aynı ülkede, aynı kaderi paylaşan bir millet olacağız.

Unutmayalım; bir milletin gerçek gücü, sahip olduğu silahlarında değil, birbirine duyduğu güven ve kardeşlik bağındadır.