Bir tarihe tanıklık etmek

17.04.2023 00:00

3 haftadır Anadolu ziyaretlerimizi anlatan yazı dizimizde Sivas ile birlikteyiz sizlerle. Birçok yerini dilimin döndüğünce gözlemlerimle sizlere anlatmaya çalıştım.

Şimdi sıra benim içinde en özel anlardan birini yaşadığımız Cumhuriyet'imizin temellerinin atıldığı Sivas Kongre Binasında yaşadığım duyguları sizlerle paylaşmak isterim.

Evet, gelelim yiğitler şehri Sivas'ın Cumhuriyetin temelinin ilan edildiği Sivas Kongre binasına. Dışarıdan bakıldığında kapısında Atatürk'ümüzün Büstünün hemen üzerinde "Cumhuriyetin Temelini Burada Attık" yazısı bizleri karşılıyordu.

Tarihin nefes aldığı kongre binası…

Merdivenlerden içeri girdiğimizde tatlı dilli ve güler yüzlü güvenlik görevlileri bize bilet almamızı söylüyor, bileti aldıktan sonra 104 yıl sonra Atamın ayak bastığı ve Heyet-i Temsiliyenin bir zamanlar karargah olarak kullandığı tarihi binanın atmosferi ayaklarınıza seriliyordu. Adeta her odasında ayrı bir güzellik, el emekleri ile donatılmıştı Atamın odası. 109 gününü geçirdiği küçük mütevazi bir odaydı, ahşap işlemeleri vardı ve bazı odalarda ise o dönemin tarihi bilgileri kısa ve özetlenmiş halde bizlere sunuluyordu.

Kongre binasında en ama en can alıcısı ile Mustafa Kemal ATATÜRKÜN o dönemin haberleşmesini sağlayan telgraftan gelen yumuşak ve biraz cızırtılı sesiydi. Gerçekten odada tek başıma dinlemek bana nasip oldu. O an tüylerim diken diken oldu. Sanki Büyük Atatürk ile baş başa konuşuyor gibiydim. O bana emir veriyor bense onu dinliyordum. Odadan çıktığımda biraz sersem gibiydim resmen ağlayacaktım...

Ziyaret etmeden gitmemenizi özellikle istiyorum.

Çünkü o hatayı bir kere yaptık ve ikinci gelişimizde ziyaret ettik.

Sivas'a geldiğimde çok gururluydum, daha önceden askeriyeye emin eller ile teslim ettiğimiz ağabeyimin yemin töreni için tekrardan gitmiştik ve 1 gün ağabeyimi evci iznine çıkartabiliyorduk. İşte o ikinci gelişimizde ziyaret ettik.

Muhakkak gezilmesi gereken bir yapı…

Yanımda ailem ve Muharrem Amcam vardı ki onun ısrarı ile Kongre Binasını gezdik diyebilirim sizlere.

Amcamın tarihe olan tutkusunu anlatmak yetmezdi zaten. Bir tutam bize serpmeye karar verdi ve Sivas kongre binasına geldik. Anlık bir karar gibiydi ama amcam sanki bunu daha önceden planlamış gibiydi ve binaya geldik. İçeride neyin olduğunu az çok biliyordum ama emin değildim. Kapıdan girince ise gerçekten bambaşka bir yere gelmiştim sanki ben o döneme geri döndüm. O kapıdan ailem ve amcam ile beraber geçtim. İçeriye girdiğimiz gibi amcamı dört kulağım ile dinlemeye başladım. O anlattı ben tekrardan o yeri yaşadım, hissetim ve tüylerim her bir odada diken diken, göğsüm gurur ile kabarıyordu.

Gezerken içimizi burkan özel bir odadan da bahsetmek isterim sizlere.

Vatan için can veren liseliler…

Şimdi size bir lise öğrencilerinden bahsedeceğim, onlar tarihin tozlu raflarına kaldırılıp unutulmayı hak etmeyen önemli lise öğrencileri. Çanakkale savaşının soğuk tarafı, herkesin bilmediği unuttuğu ama amcam Muharrem Değirmen sağ olsun onun sayesinde o lise öğrencilerini sizler ile bir kez daha anıyorum. Onlar Sivas lisesi öğrencileri. 1915 yılında tek mezun veremeyen kınalı ana kuzuları vatanının toprağının tek karışı için kendi canının seve seve düşünmeden veren 14-15-16-17 yaşında olan gençler. Bunlar bizim kınalı kuzularımız. Vatana düşünmeden feda ettiğimiz kuzularımız. Onları unutamayız, onların yerlerini asla da dolduramayız. Biz öyle bir nesiliz ki kaç yaşında olursak olalım bu vatanın tek karışına canımızı vermeye hazırız onları saygı ve rahmetle anıyorum.

Aşık Veysel bu binada yaşıyor…

Ve binada bulunan çok özel bir salon daha.

Şimdide gelelim Sivas denilince ilk akla gelen Bozkırın Tezenesi Aşık Veysel'e. 25 Ekim 1894 yılında Sivas'ın Sivrialan ilçesinde doğdu ve 7 yaşında dünyanın renklerini cıvıltısını çiçek hastalığı sayesinde kaybetti. Ama o gönüllerimizi dünyayı görmeden fetih etti. Sivas'ta da Sivas kongre binasında da Aşık Veysel'i unutmamışlar. Gerçekten hayran oldum Aşık Veysel'in şapkası, özel eşyaları, plak ve radyoları ile dolu salonda balmumundan heykeli, şark köşesinde otururken elinde sazıyla sizleri bekliyor.

Sayın okurlar duvarda olan renkli plaklar bir kaç plakçalarla beraber sizleri ağırlıyor. Duvarda bol bol resimleri ile sizleri onun yanına gitmeseniz de adeta elinizden tutup o sizi tarihin tozlu sayfalarına götürüyor...

Bu uyarımı dikkate alın…

Ve genel bir isteğim daha olacak sayın yetkililerimizden bir genç olarak. Gerçekten bu tür tarihi yerlerin öğrenciler için ücretsiz ve turlar düzenlenmesini istiyorum. Gerçekten bu tarih unutulmamalı, inanın dışarıda Sivas Kongresinin ne olduğunu benim kadar şanslı olmayan ve bilmeyen birçok genç var. Gerçekten bu tür tarihi yerlerin turları bir anlatıcı ile düzenlenirse ve ücretsiz olursa ben tarihimizin daha uzun ömürlü olacağını düşünüyorum.

Unutmayın Gazi Mustafa Kemal'in dediği gibi "Tarihten ders çıkaramayan bir millet geleceğe hazırlanamaz".

Evet değerli 3. Göz Gazetesi okurları haftaya Anadolu turumuzun bir başka güzel yeri ve konusu ile görüşmek dileği ile.

Mustafa Egehan DEMİREL