Son Başbuğ’un Türklük Vurgusu ve 10 Kasım’ın Anlamı

10.11.2025 00:00

Atatürk'ü anlamak, yalnızca bir lideri değil; bir milleti ayağa kaldıran iradeyi, bir medeniyetin yeniden doğuşunu anlamaktır. O, tarihin sayfalarına "Son Başbuğ" olarak kazınırken, ardında sadece bir cumhuriyet değil, Türk milletinin varoluş destanını da bırakmıştır. 10 Kasım, işte bu destanın yıl dönümüdür: yasın değil, bilincin; özlemin değil, mirasa sahip çıkmanın günüdür.

Atatürk'ün en güçlü yanlarından biri, milletini tanımasıydı. O, Türk milletinin karakterini "özgürlük ve bağımsızlığa düşkünlük" olarak tanımlarken aslında bir kimlik tarifi yapıyordu. "Ne mutlu Türküm diyene" sözü, bir etnik tanım değil, bir onur nişanıydı. Bu cümle, mazlum milletlere ilham veren, bir kimliğin yeniden doğuşunu simgeleyen tarihî bir dönüm noktasıdır. Atatürk için Türklük, bir soy değil; hürriyet, adalet ve cesaretle yoğrulmuş bir ruhtu.

Milli Mücadele yıllarında "Türk milleti esir yaşamaz" diyerek Anadolu'yu ayağa kaldıran Atatürk, bu vurgusuyla sadece bir kurtuluşun değil, bir dirilişin lideri oldu. O, milletiyle omuz omuza savaşmış, zaferden sonra da halkının rehberi olmuştur. Bu yönüyle "Türk milleti için çalışmak, vatanı sevmektir" anlayışını eyleme dönüştüren bir önderdir. Bugün de Atatürk'ün Türk vurgusunu doğru anlamak, ideolojik kalıplara sıkışmadan, bu milletin tarihsel misyonunu kavramakla mümkündür.

Türklük, Atatürk'ün gözünde bir milletin şerefidir. Onun şu sözü bu anlayışın özetidir: "Türk milleti zekidir, Türk milleti çalışkandır." Bu, bir övgü değil, bir sorumluluk hatırlatmasıdır. Çünkü Atatürk'e göre milletine inanmak, ona güvenmek, devletin ve medeniyetin temeli idi. O yüzden inkılapları, eğitimden sanata, tarımdan sanayiye kadar her alanda Türk insanının üretkenliğine dayandırmıştır.

10 Kasım bu nedenle sadece bir yas günü değildir. Bu tarih, Türk milletinin kendi benliğini, Atatürk'ün emanet ettiği değerlere göre yeniden gözden geçirdiği bir muhasebe günüdür. Her 10 Kasım sabahı saat 09.05'te duran zaman, aslında bir milletin vicdanında yeniden başlayan bir farkındalığın simgesidir. Siren sesleriyle birlikte yalnızca bir önder anılmaz; Türk milletinin hür yaşama azmi, çağdaşlaşma iradesi ve milli kimliğine sahip çıkma kararlılığı yeniden hatırlanır.

Bugün Atatürk'ün Türklük vurgusu, ulus bilincinin mihenk taşı olmaya devam etmektedir. Dünyanın hızla değiştiği bir çağda, kimliğini unutan milletlerin nasıl savrulduğunu görmek, Atatürk'ün bu vurgusunun önemini daha da artırmaktadır. O'nun "Türk, öğün, çalış, güven" çağrısı, sadece geçmişe değil, geleceğe de yöneliktir.

Atatürk'ü anlamak; Nutuk'taki hitabın özünü, Gençliğe seslenişteki uyarıyı, Cumhuriyet'in kuruluşundaki cesareti hissetmektir. Onu sadece bir tarih figürü olarak değil, hâlâ bu toprakların üzerinde yankılanan bir fikir, bir ülkü olarak görmek gerekir. Çünkü o, son Başbuğ olarak bir milletin kaderini değiştirmiş, "Türk milleti" kavramını çağdaş dünyanın onurlu bir kimliği haline getirmiştir.

10 Kasım'da yapılması gereken en anlamlı şey, onun bize bıraktığı bu kimlik ve görev bilincini sürdürmektir. Türk olmak, sadece doğuştan gelen bir aidiyet değil; çalışmak, üretmek, adaletli olmak, haksızlık karşısında susmamak demektir. Atatürk'ün mirası budur: çalışkan, onurlu ve bağımsız bir Türk milleti ideali.

Bu yüzden 10 Kasım'da Atatürk'ü anmak, onu yüceltmek değil; onun gibi düşünmek, çalışmak ve milletine hizmet etmektir. Çünkü Atatürk Türküsü, bir liderin değil; bir milletin kendi kaderine sahip çıkma iradesinin türküsüdür. Ve o türkü, sonsuza kadar bu topraklarda yankılanmaya devam edecektir.