TABUTLAR KENTİNDE YAŞAMAK.

15.07.2025 00:00

Emin ÇİFTÇİ / ANALİZ
eminciftci75 @ gmail.com

Evet sevgili okurlarım. Bu hafta gündemimiz hepimizin canını yakından ilgilendiren deprem gerçeği. Peki Orhangazi buna hazır mı? Hep birlikte inceleyim;

‎İlçemizden ülkemizin en kritik fay hatlarından iki tanesi geçmektedir. İlki Hamzalı köyünden geçen hat, bir diğeri ise İznik gölünün güney yakasından başlayıp Gemlik ilçesine bağlanan hat.

‎Bu iki hatta biriken enerji jeoloji mühendislerine göre 7 şiddeti ve üzerinde bir deprem beklentisi oluşutmaktadır. Bu nedenle bölgemiz 1. Derecede deprem riski olan bölge olarak geçmektedir. Her ne kadar Rüştü Bozkurt'un yapmış olduğu araştırmalarda mermer ve kireçtaşı üzerine kurulan Orhangazi'nin zemininin sağlam olduğunu göstersede, tek başına bu durum kurtarıcı değildir. Ek bilgi olarak bu çalışmalarda Muradiye mahallesi ve Arapzade mahallesinin yukarı bölümleri daha sağlam kayaç zemin olarak sonuç vermiştir. Ova kısmı, Hürriyet ve Hamzalı bölümleri ise daha zayıf yapıdadır.

‎Peki bölgede büyük deprem sıklığı nedir? En son büyük deprem Bursa Depremi olarak 28 şubat 1855 te gerçekleşen ve 1.900 kişinin hayatını kaybettiği depremdir. Ortalama olarak bölgede 150-180 yılda bir büyük deprem gerçekleşmektedir. Bu rakam ise sürenin daraldığını hepimize göstermektedir. Yine Boğaziçi Üniversitesi'nin bir çalışmasına göre önümüzdeki 70 yılda %95 ihtimalle 7 ve üzeri bir deprem gerçekleşecektir.

‎Size Orhangazi için ilgi çekecek bir bilgi daha vereyim. Orhangazide 10 bin adet bina bulunuyor. Bu binaların yaklaşık sadece 3 bin adeti 2000 yılı ve sonrasında yapılmış yapılardır. Yani olası bir 7 üzeri depremde %70 oranında zarar görecek yapıya sahibiz. Bu yaklaşık 100 bin nüfuslu Orhangazi'nin 70 bin vatandaşının hayatının tehlikede olduğu anlamını taşımaktadır. Durumun vehametini siz düşünün...

‎Peki ne toplum ve Belediye olarak neler yapmalıyız?

‎* Riskli ve eski yapıların ivdeilikle envanterinin çıkarılması

‎* 2000 öncesi binaların denetlenmesi ve gerekirse güçlendirilmesi

‎* Kentsel dönüşüm projelerinin hızlandırılması (TOKİ ve İller Bankası işbirliğiyle)

‎* Yeni yapı ruhsatlarında detaylı zemin etüdü zorunluluğu

‎* Aktif fay hatlarına 50–100 m yapı yasağı uygulanması (fay yasasına uygun imar)

‎* Orhangazi Tüneli, köprü ve yolların sismik dayanım açısından kontrolü ve güçlendirilmesi

‎* Doğalgaz, su ve elektrik hatlarında deprem vanası ve esnek bağlantı sistemlerinin kurulması

‎* Okul, hastane, belediye binalarının depreme dayanıklılık testlerinin yapılması

‎* Her mahalle için toplanma alanlarının belirlenmesi, işaretlenmesi ve donatılması

‎* Mahalle bazlı tahliye planları ve mikro afet eylem planlarının hazırlanması

‎* Kaçak yapılaşmayla mücadele ve sıkı yapı denetimi

‎* Her yıl periyodik deprem tatbikatları düzenlenmesi

‎* Mahallelerde arama-kurtarma eğitimi almış afet gönüllüsü gruplarının kurulması

‎* Deprem bilinci eğitimi (okullar, muhtarlıklar, sosyal medya, afiş vb.)

‎* Depremle ilgili bilgilendirme ve erken uyarı sistemlerinin dijital platformlarda oluşturulması ve yayınlanması.

‎Tüm bunların hızla uygulanması binlerce vatandaşımızın canını yüksek derecede koruyacaktır. Yoksa tabutlar kentinde acı sonu beklemeye devam edeceğiz. Önlem bizden, takdir Allah'tan. Esenlikler dilerim.