Yabancılar Türkiye'de şirket almaya doymuyor

20.12.2023 10:43

Türkiye'de 2001 ekonomik krizinden bu yana devam eden 'talan düzeni' değişmedi ve bu yıl da çok sayıda Türk şirketi yabancıların eline geçti. Trend bu yıl da sürüyor.

Danışmanlık şirketi KPMG Türkiye, "KPMG Perspektifinden Birleşme ve Satın Alma Trendleri 2023" raporunun ilk 11 ayını kapsayan sonuçlarını duyurdu. Rapora göre Türkiye'de bu yılın 11 ayında 486 şirketin satın alma veya birleşme işlemi gerçekleşti. Böylece şlem adedi bazında rekor kırıldı. MNG Kargo'nun DHL tarafından satın alınmasında işlem bedeli açıklanmasa da yılın önemli işlemlerinden biri olarak öne çıktı.

DÜNYADA SATIN ALMALAR AZALDI

Dünya genelinde ise işlemler yılın 11 ayında 2022'nin aynı dönemine göre 3.2 trilyon dolar seviyesinden 2.4 trilyon dolara düştü. İşlem sayısı da 53 binden 51 bine indi. Türkiye'de ise işlem sayısı 205'ten 486'ya yükseldi. Türkiye'de Ocak-Kasım döneminde değeri açıklanan birleşme ve satın alma işlemlerinin toplam hacmi ise 2.7 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. TOFAŞ'ın, Stellantis Otomotiv'i satın alımı 439.1 milyon dolar işlem bedeli ile 2023'ün değeri açıklanan en büyük işlemi oldu.

TÜRKİYE'DE HANGİ ŞİRKETLER YABANCILARIN ELİNE GEÇTİ?

KPMG Türkiye Birleşme ve Satın Alma Danışmanlık şirketinin raporuna göre, endüstriyel üretim ve otomotiv sektöründeki diğer büyük işlemlere bakıldığında, İngiltere kökenli Volex'in Murat Kablo'nun hisselerinin tamamını 195.8 milyon dolara satın alması dikkati çekerken, ABD merkezli Univar Solutions'ın Kale Kimya'nın hisselerinin tamamına 143.6 milyon dolar ödemesi Türkiye'ye olan stratejik yatırımcı iştahının devamlılığı gösterdi. Bu yıl enerji sektöründe önemli satın alma ve birleşmeler gerçekleşirken, Tataristan merkezli PJSC Tatneft, Doğan Holding'e ait Aytemiz'in yüzde 100 hissesini 336 milyon dolar karşılığında satın aldı. Diğer bir önemli işlem ise Vitol Group iştiraki Petrol Ofisi'nin BP'nin Türkiye'deki akaryakıt operasyonlarını satın almak üzere yaptığı hisse alımı oldu. Bu iki işleme ek olarak Alpet, hisselerinin tamamını açıklanmayan bir bedelle Türkiye'de enerji sektöründe faaliyet gösteren Zeren Grup'a sattı. İş Bankası'ndan yenilenebilir enerji alanında önemli bir satın alma Eylül ayında gerçekleşti. Banka, 130.9 milyon dolar bedelle Greeneco Enerji Elektrik Üretim'in yüzde 50 hissesini satın alarak yenilenebilir enerji alanında önemli bir yatırım gerçekleştirdi. İşlem adedi bazında teknoloji, medya, telekomünikasyon (TMT) sektörü 228 işlemle ilk sırada yer alırken, onu 58 ile endüstriyel üretim ve otomotiv sektörü izledi.

ABD VE BİRLEŞİK KRALLIK ÖNDE

ABD ve Birleşik Krallık, Ocak-Kasım döneminde Türkiye'ye en çok yatırım yapan iki ülke oldu. ABD 18, Birleşik Krallık 15 ve Almanya 10 işlem adediyle yabancı yatırımlarda öne çıkan ilk 3 ülke olarak sıralandı. Bu 3 ülkeyi 6 işlemle Birleşik Arap Emirlikleri, 4 işlemle İspanya takip etti. Açıklanan işlem büyüklükleri dikkate alındığında ABD başı çekerken, onu Tataristan, Birleşik Krallık, Umman, Güney Kore ve Almanya izledi. ABD'nin işlem hacmi bazında 419 milyon dolar işlem bedeliyle ilk sırada yer almasında, Artmin Madencilik hisselerinin yüzde 40'ının 270 milyon dolara SSR Mining tarafından satın alınması etkili oldu. Satın alma ve birleşme işlemleri içinde yabancı yatırımcılar 94 işlemle 1.2 milyar dolar pay aldı.